Prikbord
De evolutie van de fiets
In het kader van de Fiets en Wandelbeurs in de RAI zijn we even in de geschiedenis van de fiets gedoken. Hieronder enkele leuke details over de fiets.
Wereldwijd staat Nederland bekend als fietsland bij uitstek, wij gaan met onze fiets overal naartoe. De ontwikkeling van de fiets heeft echter nauwelijks met Nederland te maken, deze vond plaats in voornamelijk Engeland, Duitsland en Frankrijk. Versnellingen waren tot en met de oorlog de uitzondering. De fiets in de vorm zoals wij hem nu kennen, werd in 1950 in Nederland geïntroduceerd.
Van velociféra tot fiets
De 1e vorm van de huidige fiets, was de ‘velociféra’, ontworpen door de Franse journalist Louis Baudry de Saunier. Alhoewel dit model wordt bestempeld als 1e variant op de fiets, lijkt de velociféra nauwelijks op de huidige variant. Het betrof namelijk een loopfiets zonder besturing. Het model werd doorontwikkeld tot in 1842 de ‘MacMillan’ verscheen.
Snelheidsduivel
Dit model van Schotse makelij werd in 1839 de 1e fiets met mechanische aandrijving, oftewel pedalen. Het model had houten wielen en stalen velgen en bereikte een ‘duizelingwekkende’ snelheid van 13 kilometer per uur. Dit geintje leverde Kirkpatrick MacMillan indertijd een boete op van 5 shilling. Tegenwoordig staat het snelheidsrecord op een standaardfiets 50 kilometer per uur, gereden in 2005 door Ondrej Sosenka.
Op grote hoogte
Met de komst van het model de ‘hoge bi’, ging de ontwikkeling een nieuw tijdperk in. Het in 1867 verschenen model bevatte pedalen die direct aan het wiel bevestigd waren. Veilig was deze fiets allesbehalve en bestuurders kregen zelfs het advies om hun benen op het stuur te leggen bij een afdaling om zo de val kans bij het over de kop slaan van de fiets te voorkomen. Dit alles vanwege het feit dat je als bestuurder bovenop het grote voorwiel zat en het stuur op heuphoogte was gemonteerd. Toch bleek de hoge bi het eerste echt bruikbare rijwiel te zijn.
Op hoogte de wereld door
De Brit Thomas Stevens bewees dit maar eens goed door als allereerste persoon de fietstocht te ontdekken. Deze voorganger van Frank van Rijn fietste op zijn ‘penny farthing’ zoals de hoge bi in het Engels wordt genoemd, in 104 dagen van San Francisco aan de Amerikaanse westkust, naar Boston aan de oostkust van hetzelfde land. Op 22 april 2023 vertrok hij op een tocht van 6.000 kilometer door bergen en woestijnen en langs de Mississippi, om uiteindelijk op 4 augustus aan te komen in Boston. Stevens maakte uit eindelijk een wereldreis per fiets toen hij van west Europa naar Iran trok. Hij verlengde zijn reis met Afghanistan, India, China en Japan waarna hij stelde in totaal 22.000 kilometer te hebben gefietst. Zijn avonturen heeft hij vastgelegd in zijn boek ‘Rond de wereld op een fiets’.
Veiligheid voorop
Terwijl Stevens de wereld per hoge bi aan het ontdekken was, werkte John Kemp Starley aan de verdere ontwikkeling van het rijwiel. Hij ontwikkelde een kettingaandrijving en toen deze in 1885 aan het achterwiel werd gekoppeld was de echte voorloper van onze huidige fiets geboren. Deze ‘rover safety’ lijkt in vele opzichten nog het meest op de fietsen van nu. Deze ‘veiligheidsfiets’ had een achterwiel met kettingaandrijving waardoor het hoge wiel niet meer nodig was, een veel veiligere optie dus. De uitvinding van de rover safety bleek te leiden tot de losbarsting van het gouden fietstijdperk. Weetjes en cijfers
Weetjes & Cijfers:
- De 1e rijwielfabriek in Nederland opende in 1869 haar deuren.
- In 1888 werd de luchtband uitgevonden door John Dunlop die het fietscomfort aanzienlijk verbeterde.
- Jaarlijks worden er volgens het Worldwatch Earth Policy zo’n 100 miljoen fietsen geproduceerd.
- In Nederland rijden er op dit moment zo’n 18 miljoen fietsen rond.
- Dit betekent dat er gemiddeld 3 fietsen per huishouden zijn en net iets meer dan 1 fiets per persoon.
- Jaarlijks legt de gemiddelde Nederlandse fietser zo’n 900 kilometer af, wat uitkomt op zo’n 17,3 kilometer per week.
- E-bikers rijden er zelfs nog meer. Het gemiddeld aantal kilometers dat wordt afgelegd op dit type fietsen is 1.500.
- RAI staat voor Rijwiel- en Automobiel Industrie.
- De Britse ‘Cyclists’ Touring Club’ werd opgericht in 1878 en is ’s werelds oudste national tourism organization, de organisatie zorgde voor de eerste recreatieve fietstochten
- De Duitser Walter Stolle besloot na het kwijtraken van zijn huis na WOII de wereld rond te gaan fietsen. Hij reisde in 18 jaar door 159 landen, was 231 keer beroofd, verslond 11 fietsen waarvan er 5 werden gestolen.
- Vanaf de jaren 80 van de 20e eeuw begonnen de georganiseerde fietsvakanties enorm aan populariteit te winnen.
Terug